Εισαγωγικό κείμενο: Ήρθε η Άνοιξη και μπορούμε με την τάξη μας να μάθουμε βιωματικά για τα μνημεία της πόλης μας. Προτείνουμε δραστηριότητες βασισμένες στο Εκπαιδευτικό Δράμα κι ελπίζουμε να σας φανούν ενδιαφέρουσες.

«Μαθαίνοντας τα μνημεία της πόλης μου»

Επιμέλεια: Αργυρώ Σκίτσα, φιλόλογος, μουσικοπαιδαγωγός, εκπαιδεύτρια στην εμψύχωση ομάδων

Ιδέες – προτάσεις  για τη δημιουργία ενός πολιτιστικού προγράμματος με τεχνικές εκπαιδευτικού δράματος.

 

 

Η προσέγγιση του θέματος βασίστηκε στον διδακτικό στόχο να γνωρίσουν τα παιδιά μνημεία της Θεσσαλονίκης, τα οποία βρίσκονται στον αστικό ιστό και μάλιστα στο κέντρο της πόλης, είναι προσπελάσιμα στο κοινό ενώ κάποια  χρησιμοποιούνται (ως χώροι πολιτισμού, δράσεων, λατρευτικοί χώροι κα).

Επόμενος στόχος είναι τα παιδιά να συμμετέχουν ενεργά και με βιωματικό τρόπο στη διαδικασία γνωριμίας, όχι μόνο με το συγκεκριμένο μνημείο αλλά και με την ιστορική περίοδο που δημιουργήθηκε, να κατανοήσουν την ανθρωπογεωγραφία της εποχής και να το συνδέσουν με το σήμερα. Οι δραστηριότητες προτείνονται για παιδιά δημοτικού αλλά με κατάλληλη προσαρμογή μπορούν να πραγματοποιηθούν και με παιδιά προσχολικής ηλικίας. Σε κάθε περίπτωση ορίζουμε το πλαίσιο, τους διδακτικούς μας στόχους, την εκπαιδευτική προσέγγιση και προχωράμε στον σχεδιασμό των βημάτων-δραστηριοτήτων.

Δομή προγράμματος

Στη συγκεκριμένη πρόταση η προσέγγιση του κάθε μνημείου γίνεται μέσα από την τεχνική της ιδεοκαταιγίδας (1ο βήμα) ώστε να δούμε τι γνωρίζουν τα παιδιά σχετικά με το μνημείο. Στη συνέχεια ανακαλύπτουμε ιστορικές πληροφορίες για το μνημείο και το συσχετίζουμε χρονικά με τη σημερινή εποχή (χρονογραμμή). Στο σημείο αυτό μπορεί να έχει προβλεφθεί πραγματοποίηση επίσκεψης στο μνημείο και άμεση παρατήρηση μέσα από παιχνίδια παρατήρησης και φύλλα εργασίας, φωτογράφηση, συνέντευξη με κάποιον υπεύθυνο κλπ. Στη συνέχεια τα παιδιά καλούνται να προσεγγίσουν ένα υποθετικό σενάριο που συνδέεται με το μνημείο.

Η προσέγγιση της δράσης γίνεται μέσα από τεχνικές του εκπαιδευτικού δράματος.

Τα παιδιά χτίζουν τους ρόλους τους, συζητούν, δημιουργούν το πλαίσιο δράσης, αυτοσχεδιάζουν, δρουν-αντιδρούν-αλληλεπιδρούν.

Κλείσιμο δραστηριοτήτων: Είναι πάντα σημαντικό να ορίζουμε το τέλος της δραστηριότητας.

Η ομάδα παγώνει στη θέση της, σιγά σιγά χαλαρώνει και με το τελευταίο σήμα του εκπαιδευτικού όλα τα μέλη της ομάδας «βγαίνουν» από το ρόλο τους (φάση απορολοποίησης).

Αυτό ισχύει γενικότερα για βιωματικές δραστηριότητες με παιχνίδια ρόλων και δραματοποίηση.

Ανατροφοδότηση: στο τέλος ακολουθεί συζήτηση στον κύκλο για ανατροφοδότηση.

Μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να βιώσουν σκέψεις, προβληματισμούς και συναισθήματα, να εξερευνήσουν νέα γνωστικά αντικείμενα, να ενισχύσουν τις ατομικές και κοινωνικές τους δεξιότητες και να έχουν μια έντονη εκπαιδευτική εμπειρία.

Παρακάτω προτείνονται 4 σενάρια για 4 διαφορετικά μνημεία από τη ρωμαϊκή περίοδο έως τη σύγχρονη εποχή. Τα ιστορικά στοιχεία που δίνονται είναι ενδεικτικά και ο/η εκπαιδευτικός, ανάλογα με την τάξη και την ηλικία των παιδιών θα διαμορφώσει την καρτέλα με τις πληροφορίες.

Ελπίζουμε η συγκεκριμένη πρόταση να αποτελέσει ένα δημιουργικό ερέθισμα για περισσότερα εκπαιδευτικά πολιτιστικά προγράμματα.

Αψίδα του Θριάμβου – Καμάρα

 

Ρωμαϊκή περίοδος

Ιστορικά στοιχεία για τον/την εκπαιδευτικό

Το μνημείο αυτό της ύστερης αρχαιότητας εντάσσεται πιο συγκεκριμένα στην περίοδο της Πρώτης Τετραρχίας (Διοκλητιανός, Μαξιμιανός, Γαλέριος και Κωνστάντιος Χλωρός), όταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία διαιρέθηκε σε τέσσερα τμήματα και ο καίσαρας Γαλέριος, γαμπρός του Διοκλητιανού, κατέστη διοικητής του τμήματος εκείνου που περιελάμβανε την ελληνική χερσόνησο. Μέσα στην πρώτη πενταετία του 4ου αιώνα μ.Χ. ο καίσαρας Γαλέριος έχτισε στην έδρα του, τη Θεσσαλονίκη, τα μεγαλοπρεπή ανάκτορά του, την περίφημη Ροτόντα και το Γαλεριανό Συγκρότημα (συνδεόταν με τα ανάκτορα προς νότον και τη Ροτόντα προς βορράν). Η Αψίδα του Θριάμβου κτίσθηκε, µεταξύ των ετών 298 και 305 µ.Χ., πιθανόν από την πόλη της Θεσσαλονίκης, σε ανάµνηση της εκστρατείας και της νίκης του Γαλέριου κατά των Περσών. Το Γαλεριανό Συγκρότημα ήταν στην αρχική του μορφή ένα οκτάπυλο με τέσσερις κεντρικούς ογκώδεις πεσσούς, τέσσερις δευτερεύοντες στα πλάγια, ισάριθμα τόξα και χαμηλό σφαιροειδή θόλο. Σήμερα σώζονται μόνο δύο κύριοι πεσσοί και ένας δευτερεύων, που συνδέονται με πλίνθινο τόξο. H νίκη είναι το κύριο θέμα του ανάγλυφου διακόσμου του μνημείου, όπου αφενός μεν εξιστορούνται μάχες και η πορεία του Γαλερίου με το στρατό του προς τη χώρα των Περσών, αφετέρου δε δηλώνονται η πολιτική ισχύς και η ενότητα των ηγεμόνων της Τετραρχίας. Η παρουσία του Γαλέριο στη Θεσσαλονίκη δημιούργησε μια νέα κάστα «αυτοκρατορικών» αξιωματούχων και προσέλκυσε στην πόλη μεγάλο αριθμό οικονομικών παραγόντων και κρατικών υπαλλήλων. Αυτή η νέα κοινωνική πραγματικότητα μαζί με τον πλούτο που έφτασε στη νέα αυτοκρατορική πρωτεύουσα, δημιούργησαν μια νέα πολυεθνική αστική τάξη (Έλληνες, Ρωμαίοι, Βαλκάνιοι, Εβραίοι) που έχτισε πολυτελείς βίλες και ζούσε πλούσια στις νέες οικονομικές συνθήκες της αυτοκρατορίας. Δείγματα της εύπορης διαβίωσης της άρχουσας τάξης αυτής της περιόδου στη Θεσσαλονίκης είναι τα πολλά αρχαιολογικά ευρήματα (ψηφιδωτά, δάπεδα, κοσμήματα, τάφοι) που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Λίγο πριν το θάνατό του το 311 μ.Χ., ο Γαλέριος υπέγραψε στη Θεσσαλονίκη το σημαντικό διάταγμα ανοχής του χριστιανισμού παύοντας τις διώξεις κατά των χριστιανών. Έτσι η Θεσσαλονίκη έγινε η πόλη της ανεξιθρησκίας δύο χρόνια πριν το διάταγμα των Μεδιολάνων (Μιλάνο 313 μ.Χ.), με το οποίο ο Μέγας Κωνσταντίνος θέσπισε επίσημα την ανεξιθρησκία στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία και νομιμοποίησε τη Χριστιανική Εκκλησία.

 

Εκπαιδευτικό σενάριο

Σκηνή: Θριαμβευτική είσοδος του  Γαλερίου  από την Καμάρα.

Ρόλοι: Γαλέριος, αξιωματούχοι, έμποροι, πολίτες.

Σενάριο: Οι αξιωματούχοι συνοδεύουν, οι έμποροι σκέφτονται τα εμπορικά οφέλη, οι πολίτες θαυμάζουν τον αυτοκράτορα. Ποιες είναι οι σκέψεις τους και τι μπορεί να σκέφτεται ο αυτοκράτορας;

Προσέγγιση, τεχνική: Ο διάδρομος της συνείδησης

H ομάδα σχηματίζει 2 παράλληλες σειρές και από τον διάδρομο ανάμεσά τους θα περάσει ο «χαρακτήρας»/ αυτοκράτορας. Περπατάει αργά και οι άλλοι λένε: α) τι μπορεί να σκέφτεται. Β) τις δικές τους σκέψεις.

Προέκταση: η συγκεκριμένη τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παρόμοια σενάρια για να εξερευνήσει η ομάδα σκέψεις, απόψεις και συναισθήματα για ένα θέμα ή έναν χαρακτήρα. Συχνά προτείνεται και ως μια προσέγγιση για την αντιμετώπιση διλημμάτων ή για την λήψη αποφάσεων, για τη διερεύνηση εννοιών όπως δίκαιο-άδικο, σωστό-λάθος κ.α. Δίνουμε έτσι σε όλα τα μέλη της ομάδας την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τους , τη στάση τους, τα συναισθήματά τους σε ένα ασφαλές πλαίσιο.

 

Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Βυζαντινή περίοδος

Ιστορικά στοιχεία για τον/την εκπαιδευτικό

 

Ο ναός της του Θεού Σοφίας της Θεσσαλονίκης χτίστηκε κατά τα μέσα του 7ου αιώνα στη θέση μιας μεγάλης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, που καταστράφηκε, πιθανόν από σεισμό, στις αρχές του συγκεκριμένου αιώνα. Το 1204, όταν με την Δ΄ Σταυροφορία κυριεύθηκε η πόλη από τους σταυροφόρους, η Αγία Σοφία μετατράπηκε στον καθολικό καθεδρικό ναό της Θεσσαλονίκης, κατάσταση που διήρκησε μέχρι το 1224 όταν η πόλη κατελήφθη από τα στρατεύματα του δεσποτάτου της Ηπείρου. Υπήρξε ο μητροπολιτικός ναός της πόλης από το 1246, όταν η Θεσσαλονίκη περιήλθε στα χέρια της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας, μέχρι το 1523/24 οπότε και μετατράπηκε σε τζαμί από τους Οθωμανούς μετά από ενέργειες του Ιμπραήμ Πάργαλη πασά. Ο ναός υπέστη σημαντικές ζημιές από πυρκαγιά το 1890, όσο ήταν ακόμη τζαμί. Την αποκατάσταση των ζημιών κατά τα έτη 1907-1909, στη διάρκεια της οποίας αποκαλύφθηκε το ψηφιδωτό του τρούλου, ανέλαβε ο βυζαντινολόγος Κάρολος Ντηλ, με οδηγίες του οποίου έγινε και η διακόσμηση των υπόλοιπων επιφανειών του ναού που διατηρείται μέχρι σήμερα. Στις 29 Ιουνίου του 1913, και ενώ είχε μεσολαβήσει η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ελληνικό στρατό, ο ναός έγινε εκ νέου τόπος ορθόδοξης χριστιανικής λατρείας μετά από τελετή καθαγιασμού που πραγματοποιήθηκε από τον τότε μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γεννάδιο Αλεξιάδη και τους μητροπολίτες Καμπανίας και Αμισού. Ο Ναός υπέστη σοβαρή καταπόνηση από τον σεισμό του 1978 και η αποκατάσταση των ζημιών διήρκεσε περίπου είκοσι χρόνια, ο δε τρούλος αποκαταστάθηκε το 1980. Το 1981 βρέθηκαν πίσω από τα στασίδια του δεξιού χορού, τα λείψανα του Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Βασιλείου (9-10ος μ.Χ αι.) καθώς εντός των καθεδρικών ναών ήταν σύνηθες να ενταφιάζονται επίσκοποι.

Εκπαιδευτικό σενάριο

Σκηνή: Βραδιά της Ανάστασης στην Αγία Σοφία

Ρόλοι: πιστοί  διαφορετικών ηλικιών και κοινωνικών στρωμάτων.

Σενάριο: Δίνεται το αναστάσιμο φως στον προαύλιο χώρο του ναού. Οι πιστοί ανταλλάσσουν ευχές.

Προσέγγιση, τεχνική: Ανίχνευση της σκέψης

Τα μέλη της ομάδας επιλέγουν τον «χαρακτήρα-ρόλο» τους.  Δίνεται χρόνος επεξεργασίας του κάθε ρόλου. Μπορεί να γίνει χτίσιμο του κάθε ρόλου σε χαρτί όπου ατομικά το κάθε μέλος παίρνει το χρόνο του για να φανταστεί και να περιγράψει τον ρόλο του.  Ο εμψυχωτής / δάσκαλος παγώνει την εικόνα και περνά από τον καθένα. Όταν τον ακουμπά αυτός εκφράζει τη σκέψη του.

Προέκταση: μέσα από την τεχνική της ανίχνευσης σκέψης τα μέλη της ομάδας μέσα στο «ασφαλές πλαίσιο» του ρόλου τους έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν σκέψεις και συναισθήματα για μια κατάσταση. Η τεχνική μπορεί να αξιοποιηθεί από τον εκπαιδευτικό για να διερευνήσει απόψεις πάνω σε ένα κρίσιμο θέμα, μια διαφωνία, ένα πρόβλημα που απασχολεί την ομάδα της τάξης.

 

Γιαχουντί Χαμάμ

Οθωμανική περίοδος

Ιστορικά στοιχεία για τον εκπαιδευτικό

Το Γιαχουντί Χαμάμ είναι κτίριο της Οθωμανικής περιόδου στη γωνία των σημερινών οδών Βασιλέως Ηρακλείου και Φραγγίνη στη Θεσσαλονίκη στην περιοχή Λουλουδάδικα. Πιθανολογείται ότι χτίστηκε τον 16ο αιώνα από τον Χαλίλ Αγά. Το όνομά του (Yahudi=Εβραϊκό) το πήρε επειδή βρισκόταν σε περιοχή με καταστήματα Εβραίων. Επίσης ονομαζόταν «Παζάρ Χαμαμί» (Pazar Hamami) εξαιτίας του ότι βρισκόταν στο κέντρο της αγοράς, Λουτρό του Χαλίλ Αγά, Λουτρό της Μεγάλης Αγοράς, Λουτρό της Αγοράς ή Λουτρό των Γυναικών. Το λουτρό το χρησιμοποιούσαν άντρες και γυναίκες, σε διαφορετικούς χώρους με τον αντρικό χώρο μεγαλύτερο και σε υψηλότερο σημείο. Έχει εμβαδόν περί τα 750 τμ, είναι χτισμένο αποκλειστικά με πέτρες και πλίνθους και μιμείται τη βυζαντινή αρχιτεκτονική. Λειτούργησε για αιώνες, μέχρι τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην πυρκαγιά του 1917 το κτίριο υπέστη ζημιές.  Από το 1948 στους εξωτερικούς του χώρους εγκαταστάθηκαν ανθοπωλεία και στο εσωτερικό του λειτουργούσε ρετσινάδικο: το είχε νοικιάσει από έναν τουρκαλβανό -στον οποίο λέγεται ότι το είχε κάνει δώρο (!) το ελληνικό κράτος- ο Ηλίας Καμβύσης, ο οποίος έφτιαχνε ρετσίνα. Με τον καιρό ο κυρ Ηλίας άρχισε να βγάζει και μεζεδάκια για να σερβίρει τους πελάτες του και «Ο λουτρός» -όπως το έλεγαν οι θαμώνες- μετατράπηκε σε ένα από τα πιο γραφικά ταβερνάκια της πόλης. Στις αρχές του ’90 τα ανθοπωλεία στεγάστηκαν σε ξύλινες κατασκευές, καθώς η ιστορική του αξία έκανε τις αρμόδιες υπηρεσίες να το χαρακτηρίσουν αρχαιολογικό χώρο. Το Νοέμβριο του 1999 έκλεισε και η ταβέρνα. Σήμερα φιλοξενεί περιοδικά πολιτιστικές εκδηλώσεις.

 

Εκπαιδευτικό σενάριο

Σκηνή: μια μέρα στο λουτρό….

Ρόλοι: πελάτες και φροντιστές των λουτρών

Σενάριο: μια συνηθισμένη μέρα του χειμώνα, επίσκεψη στο λουτρό…

Προσέγγιση, τεχνική: Αυτοσχεδιασμός με παιχνίδι ρόλων

Η ομάδα αποφασίζει πως θα στήσει τη σκηνή, ποιοι θα είναι οι χαρακτήρες (χτίσιμο ρόλων) και τι θα κάνουν.  Δίνεται η δυνατότητα να προετοιμάσουν και να παρουσιάσουν διαλόγους, να δρουν χωρίς λόγια (στοιχεία μίμησης) , να δημιουργήσουν ένα αυτοσχέδιο θεατρικό δρώμενο.

Προέκταση: η προσέγγιση του αυτοσχεδιασμού δίνει εκφραστικές δυνατότητες και ελευθερία στα μέλη της ομάδας. Καλλιεργείται ο προφορικός λόγος, ο αυθορμητισμός, η ευελιξία, η έκφραση προσώπου και σώματος. Όσο περισσότερο η ομάδα εξοικειώνεται  με παιχνίδια ρόλων και δραματικές τεχνικές τόσο πιο δημιουργικά προσεγγίζει τον αυτοσχεδιασμό.

Το κτίριο της ΧΑΝΘ

Θεσσαλονίκη του 20ου αιώνα…

Ιστορικά στοιχεία για τον/την εκπαιδευτικό

Το κτίριο της ΧΑΝΘ είναι ένα εμβληματικό κτίριο της Θεσσαλονίκης και αποτελεί σημείο αναφοράς μέχρι σήμερα.

Σύντομη ιστορική αναδρομή

Η μακρά διαδρομή της ΧΑΝΘ ξεκινά σχεδόν έναν αιώνα πριν, όταν το 1918 εθελοντές αμερικανικών ΧΑΝ φτάνουν στην πόλη για να οργανώσουν τα «Σπίτια του Στρατιώτη»: σπίτια που κάλυπταν ανάγκες σίτισης και ψυχαγωγίας των ελληνικών και συμμαχικών στρατιωτικών δυνάμεων που πολεμούσαν στο Μακεδονικό Μέτωπο. Το 1921 ιδρύεται η ΧΑΝ Θεσσαλονίκης, από λαμπρές προσωπικότητες της πόλης, όπως ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Γεννάδιος και ο Νομάρχης Ν. Παρασκευόπουλος. Από την πρώτη στιγμή φαίνεται το ανθρώπινο πρόσωπο του Οργανισμού. Η πορεία της ΧΑΝΘ συνεχίζεται απρόσκοπτα τα επόμενα χρόνια.Η δικτατορία Μεταξά, διακόπτει τη λειτουργία της ΧΑΝΘ. Το 1946, ανασυγκροτείται και ξεκινά και πάλι το στίβο της προσφοράς.

Ιστορικά στοιχεία για τη Θεσσαλονίκη του μεσοπολέμου

Με τη λήξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, τον Οκτώβριο του 1912, και την είσοδο του ελληνικού στρατού στην πόλη η οικονομική σύγχυση ήταν μεγάλη, καθώς το τοπικό εμπόριο κατέρρευσε, οι επιχειρήσεις αδρανούσαν, εφόσον ταχυδρομεία, τηλεγραφεία και σιδηρόδρομοι δεν επέτρεπαν τις εμπορικές συναλλαγές, ενώ η πόλη αποκλείστηκε από τον ελληνικό στρατό, για να αναχαιτιστεί το κύμα των μεταναστών από την περιφέρεια. Οι κοινότητες προσπαθούσαν να βρουν τρόπους να αντεπεξέλθουν στις βιοτικές ανάγκες των μελών τους, ενώ στις αρχές Νοεμβρίου του 1912 επικρατούσε πανικός λόγω της έλλειψης ψωμιού και της σιτοδείας που απειλούσε τη Θεσσαλονίκη. Όλοι, εκτός των Ελλήνων που έδειχναν ενθουσιασμένοι, ανησυχούσαν ιδιαίτερα για το μέλλον τους. Οι Εβραίοι δεν ανάρτησαν την ελληνική σημαία στο κτίριο των Intimes –οι οποίοι, αξίζει να σημειωθεί, είχαν έρθει σε ρήξη με τους σιωνιστές– και ζήτησαν τη βοήθεια των ναυάρχων από τα αγγλικά και γαλλικά πολεμικά πλοία που μόλις είχαν αφιχθεί στην προβλήτα, επειδή ένιωθαν να απειλούνται από τους Έλληνες· οι κινήσεις αυτές εξόργισαν τον ελληνικό πληθυσμό, δεδομένης και της προϋπάρχουσας προπαγάνδας και έντασης. Σημειώθηκαν λεηλασίες εβραϊκών καταστημάτων και βιαιοπραγίες. σε βάρος εβραίων πολιτών, φτωχών και πλουσίων, από μέρος του ελληνικού πληθυσμού, αλλά και από τον ελληνικό στρατό. Βιαιοπραγίες ασκήθηκαν και σε βάρος των μουσουλμάνων, ιδιαίτερα εκ μέρους ελλήνων προσφύγων, αλλά η κατάσταση ήταν περισσότερο οξυμένη στην ύπαιθρο από ό,τι στην πόλη ως προς τους μουσουλμάνους.

Αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι οι εθνότητες συμβίωναν, συναλλάσσονταν, επικοινωνούσαν όταν ήταν απαραίτητο, ωστόσο, η θρησκευτική ετερότητα παρέμενε το κύριο χαρακτηριστικό τους και οι κοινωνικές συσσωματώσεις με άλλα κριτήρια ήταν περιορισμένες (οικονομικά, φύλου, γλώσσας).

Εκπαιδευτικό σενάριο

Σκηνή: Κυριακάτικος περίπατος στην παραλία

Ρόλοι: κυρίες και κύριοι εύπορης κοινωνικής τάξης, περαστικοί διαφορετικών εθνοτήτων, πλανόδιοι πωλητές.

Σενάριο: μια κυρία παραπατά και πέφτει.. Οι υπόλοιποι σχολιάζουν.

Προσέγγιση, τεχνική: Ο κύκλος του κουτσομπολιού

Δημιουργείται το σκηνικό με τον κύριο χαρακτήρα. Οι υπόλοιποι δημιουργούν έναν εξωτερικό κύκλο και σχολιάζουν. Πριν τη δραστηριότητα βοηθά να δώσουμε χρόνο στα παιδιά ώστε να σκεφτούν, να φανταστούν και να σκιαγραφήσουν το ρόλο τους.

Προέκταση:  «Ο κύκλος του κουτσομπολιού» είναι μια τεχνική του εκπαιδευτικού δράματος που βοηθά την ομάδα να διερευνήσει στάσεις, στερεότυπα, προκαταλήψεις, «κρυφές» σκέψεις που δεν εκφράζονται εύκολα, αρνητικά συναισθήματα, διαφωνίες.

Για αυτό έχει σημασία να δοθεί έμφαση στη σκιαγράφηση του κάθε ρόλου και στη συζήτηση μετά όπου τα μέλη μιλούν για τους «χαρακτήρες» και με την τεχνική της «αναπλαισίωσης»  η ομάδα βιώνει και κατανοεί ιδέες, στάσεις, συναισθήματα, καταστάσεις.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Αντί επιλόγου...

Οι ιδέες για τον σχεδιασμό εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την πολιτιστική κληρονομιά δεν εξαντλούνται εδώ.

Ο/η κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να αναζητήσει ερεθίσματα από την πλούσια βιβλιογραφία και να σχεδιάσει προγράμματα ανάλογα με τις μαθησιακές ανάγκες και τα ενδιαφέροντα της ομάδας-τάξης. Οι διδακτικές προσεγγίσεις επίσης εκφράζουν τον εκπαιδευτικό και ο ίδιος τελικά επιλέγει ποια θα εφαρμόσει.  

Θα έλεγα ότι η βιωματική προσέγγιση στη διδασκαλία και η αξιοποίηση τεχνικών εκπαιδευτικού δράματος συμβάλλει σημαντικά σε μια τάξη συμπερίληψης όπου όλοι/ες οι μαθητές /τριες αισθάνονται ότι μπορούν ισότιμα να εκφραστούν, να μάθουν, να δημιουργήσουν.

Αυτό το σχολείο της συμπερίληψης είναι και το δικό μου προσωπικά όραμα…

Αργυρώ Σκίτσα